Gisteren heeft de Europese Commissie haar nieuwste pakket voor de automotive industrie gepresenteerd, waarin wordt voorgesteld om de CO₂-doelstelling van de EU voor 2035 te verzwakken. Wat ooit een duidelijke en ondubbelzinnige doelstelling was – een vermindering van 100 % van de uitlaatemissies – is nu afgezwakt tot een vermindering van 90 %, waardoor de deur weer openstaat voor fossiele verbrandingstechnologieën via compensaties, e-brandstoffen en boekhoudkundige mechanismen.

Fabrikanten, leveranciers, aanbieders van laadinfrastructuur, netbeheerders en investeerders hebben hun strategieën afgestemd op een volledig elektrische toekomst. Die duidelijkheid maakte investeringen mogelijk – ook in België – in de productie van voertuigen, batterijen, software en (laad-)infrastructuur. Het afzwakken van de doelstelling voegt nu geen flexibiliteit toe, maar zaait opnieuw economische twijfel op een moment dat Europa juist versnelling nodig heeft.

Het voorstel zal nu worden voorgelegd aan het Europese Parlement en de lidstaten ter bespreking. En dat is precies de kans voor België om zijn belangen te verdedigen.

België is geen neutrale toeschouwer in dit debat. Bovenop de belangrijke werkgelegenheid van de enige autofabriek in Gent, de vele honderde bedrijven actief in het EV-ecosysteem, behoren we tot de koplopers in Europa op het gebied van elektrische voertuigen, de uitrol van laadinfrastructuur en de elektrificatie van het wagenpark. Dit alles dankzij een fiscaal kader dat ten dienste staat van de Europese klimaatdoelstellingen. Indien men geen rekening houdt met deze economische realiteit, zet men deze vele bedrijven en hun investeringen in de Belgische economie en de werkgelegenheid - zowel in de fabriek in Gent als bij vele honderden bedrijven - op het spel.

Het voorstel - en zijn onduidelijkheid - is voor EV Belgium een echt risico voor al deze bedrijven en investeringen. Nochtans, België theoretiseert niet over de acceptatie van elektrische voertuigen – we hebben het geïmplementeerd. Onze hervorming van de aftrekbaarheid van bedrijfswagens - door de Commissie erkend als een blauwdruk - en sterk in het voordeel is van emissievrije voertuigen, heeft tastbare resultaten opgeleverd. Andere Europese landen moeten dit voorbeeld nu navolgen met verplichte doelstellingen voor de elektrificatie van hun bedrijfswagenpark. Nu erkennen dat 2035 niet haalbaar is, is de realiteit oneer aandoen.

Daarenboven introduceert de Commissie extra stimulansen voor “kleine elektrische voertuigen”, gedefinieerd door een lengte-drempel van 4.200 mm. Wordt er echt van België verwacht dat het een systeem accepteert waarbij een in België gebouwde EV zoals de Volvo EX30 – met een lengte van 4.233 mm – net buiten de drempel van 4.200 mm valt, waardoor zijn positie mogelijk in gevaar komt vanwege een paar millimeter?

Wat kan de Belgische overheid doen?

1. Verdedig in de komende besprekingen volmondig de doelstelling van 100 % emissievrij vanaf 2035 en de bijkomende verplichtingen voor bedrijfs- en bestelwagens, en voorkomen dat fossiele verbrandingsmotoren weer worden toegelaten.
2. Ontwikkel een nationale economische strategie ter versterking van de batterij- en laadpaal-industrie, verankerd in de bestaande chemie- en staalsector.
3. Voer zo snel als mogelijk een fiscaal kader in dat de snellere elektrificatie van bestel- en vrachtwagens mogelijk maakt. De nationale doelstellingen voor bestelwagens zijn bepaald onder het voorstel van de EU Commissie en kunnen eenvoudig bereikt worden dankzij een verhoogde aftrekbaarheid naar analogie van de bedrijfsauto’s.